Vijay Iyer (piano)

Daags na zijn concert, solo in de Hnita-Hoeve vonden we zijn CD 'Solo' minder aangrijpend dan een week later het geval was. We hadden dan ook de neiging om alsnog kond te doen dat van deze CD erg te genieten valt. Nu vinden we daar bijkomende goede redenen voor: op 16 februari treedt Vijay Iyer op in de Singel met het Hermes Ensemble en op 19 april concerteert hij in het Paleis voor Schone Kunsten met Craig Taborn, nog een grote pianist van nu. Laat deze CD u dus maar nieuwsgierig maken.

Sprankel en fris klinken de eerste noten. Donkere toetsen komen erbij, het tegengewicht van de duistere kant. 'Human Nature'. Miles Davis speelde de Michael Jackson hit ook. Met piano solo trekt Vijay Iyer het een eigen kleed aan. The Bad Plus is al langer niet de enige om liedjes uit de popcultuur in stevige jazzuitvoeringen te gieten. Vijay Iyer behoudt de soepelheid en accentueert instrumentaal licht en duister, zwaar en licht.

Zijn uitbenen en gezwind ontspinnen van de Thelonious Monkklassieker 'Epistrophy' volgt er met glans op. Een hoop energie komt vrij. Deze pianist beseft ten volle hoe de fysische kant van het piano spelen de klank bepaalt en hoe de klanken het resultaat en de impact bepalen.

Lyrisch vertellend zich verliezen bij herinneringen aan een vervloekte droom hoor je in 'Darn That Dream', niet gauw zo poëtisch verklankt als hier. Een 21ste eeuwse benadering van de stride piano en Duke Ellingtons 'Black & Tan Fantasy' lijken ons dan dichter bij oude tijdvakken jazz te brengen zoals die van 'Darn That Dream'.

Prelude: 'Heartpiece' vormt dan een donkere brug. (Een herinnering kan opdoemen: aan zijn versie van 'Stable Mates' die je misschien eerder Unstable Mates zou willen noemen, dixit Iyer in de Hnita-Hoeve.) Het is de overgang naar een reeksje van eigen composities waarin donker en licht, sneller en trager in haast modern klassieke muziek vertellen van bespiegelingen. Terwijl de mogelijkheid tot herkenning kleiner wordt, stijgt de intensiteit. Vijay Iyer vervolgt echter zijn eigen logische weg en weet te blijven meeslepen. Hij kan boeiend observeren en ook zo vertellen over indrukken en gevoelens. Hij doet dat met heerlijke patronen in 'Patterns'. Het gevoelige 'Desiring' herinnert ons aan 'Blood Sutra'. Een zachte uitzondering bijna bij de voorliefde voor het disruptieve die deze pianist in zekere zin gemeen heeft met Jason Moran die ook de geschiedenis kent en geschiedenis maakt. 'Games' speelt dan weer meer met het ontsporen…

Of je zijn versie van 'Fleurette Africaine' nodig hebt om dit nummer van Ellington te (her)ontdekken (zie de geweldige 'Money Jungle' van 1962 met Max Roach en Charlie Mingus die in de fifties een eigen label runden en elkaar daarna moeilijk luchten konden) bekijk je zelf maar. Dit is wel een bijzondere herneming van een prachtig nummer.

Afsluiter 'One for Blount' voor Sun Ra besluit daarop geestrijk. Vrolijk begeesterd, geen pompeus slot of zo. Ideaal om een eigen stempel te drukken in de geschiedenis van solo jazzpiano. Als de autodidact die hij naar verluidt is. Spaarzaam en doeltreffend met de pedalen. Met heel gevarieerde vingerzettingen zijn eigen hedendaagse weg zoekend en zijn inspiratiebronnen erend terwijl hij hen ook eer aan doet.

Danny De Bock