De muziek van The Thing is niet meteen de meest verfijnde, de groepsnaam
is ook niet echt een woord om mee aan te geven dat je het subtiel wilt
aanpakken, maar toch en desalniettemin... Er bestaan andere kwaliteiten
die goede muziek kunnen uitmaken en The Thing weet er aantal goed te
combineren. Met geweldig samenspel dat niet alleen bij fysieke
krachttoeren indruk maakt, maar ook in gemuteerde blues en ballads
slagen zij erin om nummers in elkaar te steken als grof gehouwen
sculpturen die niet van hun sokkel te blazen zijn. Integendeel word je
als luisteraar een paar keer bijna omvergeblazen. Van bij de eerste,
noten, laten we zeggen, sluit de nieuwe cd van The Thing aan bij eerder
werk van het trio. Meteen haalt Gustafsson kreten uit een saxofoon, die
nauwelijks minder vreselijk klinken dan een varken dat op ouderwetse
wijze wordt geslacht. Het krijsen is nog maar goed begonnen als Flaten
dreigend dansend zijn elektrische bas laat klinken en Nilssen-Love met
trefzekere slagen de drums. Het heeft weg van een dreigende intro voor
een rituele dans, of slachting, door niets ontziende geweldenaars.
'Viking Disco / Perfection' heet dat dan, waarbij het tweede deel
'Perfection' een compositie is van Ornette Coleman, die hij zelf nooit
opnam. Het is een manier om zich in de 21ste eeuw te plaatsen in de lijn
van de free jazz, met een eigen benadering van een traditie. Eerst in de
lijn van Europese pokkeherrie, daarna in de lijn van de man die mee aan
de free jazz begon, diegene die de harmolodics schiep.
Wat volgt, blijft stevige kost, maar houdt het in vergelijking vaak
vredig. Verderop zoekt The Thing naar een afwisseling tussen rust en
opwinding, evenwicht en gevaarlijk hellen, beheersing en chaos. Daarbij
spelen ze graag met repetitiviteit en langzame dan wel snelle
ontwikkeling van ideeën. Het duurt niet lang eer je aan hun samenwerking
met Neneh Cherry wordt herinnerd en die associatie kan je meermaals
maken. Zowel naar het rauwe toe als naar het zachtaardige, al is dat dan
aan de rauwe kant. Je kan herinnerd worden aan 'Funhouse' van The
Stooges, die LP waarop 'Dirt' staat - en dan is er weer het spoor van
The Cherry Thing. Er zit een nummer op de cd dat verre familie lijkt van
'Egyptian Reggae' van Jonathan Richman & The Modern Lovers. Dat laatste
is een bij de haren getrokken overdrijving, maar 'Bota Fogo' heeft wel
een speelse, exotische invalshoek. 'The Nail Will Burn' is weinig meer
dan een loop, die gebaseerd kon zijn op een plaat die blijft hangen,
maar wel een met een heerlijke drive, die een fijn staartje krijgt (een
staart van een dino die uithaalt?)... De sax van Gustafsson zullen
sommige fijnproevers niet willen waarderen, hoe ze gedragen en
voortgestuwd wordt door een ritmetandem met atomische kracht is ook niet
voor ieders oren een lust, en toch! Al is 'Shake' geen meesterwerk, dit
is wel fun voor wie wel eens free jazz van een flinke dosis rock'n'roll
voorzien wil, of omgekeerd.
|