Als je 2 toppers samenbrengt op 1 podium betekent dat niet noodzakelijk een succes maar Tutu Puoane, onze sterzangeres met internationale allure (kan het ook anders ) en Nationale trots het Brussels Jazz Orchestra, da’s samen de lekkerste taart die je met twee topcomponenten kunt bakken ! Ik heb zelden de stadsschouwburg in Mechelen zo vol weten zitten ook, balkon en parterre waren, op een paar plaatsen na, volledig bezet met enthousiaste liefhebbers met het hart ook op de juiste plaats want ‘We Have a Dream’, het programma dat vandaag hier gebracht wordt, is meer dan een eresaluut aan Martin Luther King van wie de gevleugelde woorden, weliswaar dan nu in het meervoud, gebracht wordt ! Frank Vaganée, vooraanstaand altsaxofonist, orkestleider en artistiek directeur van het BJO mocht dat de ochtend na dit concert nog eens gaan uitleggen in ‘de Zevende Dag’, ochtendprogramma met duiding en cultuur, van de VRT, onze Nationale TV-zender. ‘We Have a Dream’ is een project met protest en mensenrechten songs dat verder gaat dan het kleurenracisme. Tutu en Frank zaten daarom aan de start van dit project rond de spreekwoordelijke tafel om opvallende (protest) songs uit te kiezen die allen handelen rond de brede problematiek van mensenrechten : vrouwenrechten en emancipatie, slavernij, gelijke rechten voor holibi’s, ongelijkheid van de economisch minderbedeelden. Alles samen gebracht in een verhaal, een boodschap over leren samen leven in vriendschap en vrede. Als dat even zou kunnen ! We krijgen de 12 songs te horen uit de CD die in Februari uitgebracht werd maar niet noodzakelijkerwijs staan ze vanavond in dezelfde volgorde als op de plaat.

Het zal ongeveer half negen geweest zijn als de lichten dempen en er een korte intro, een amnesty international filmpje, volgt,waarna het orkest full power uitvalt met ‘War’, een krachtig Nee ! tegen het beest dat Oorlog heet en voor niks goed is. Ik en de meesten onder ons waarschijnlijk kennen dit nummer nog van de gelijknamige hit van Edwin Starr uit 1970, een nummer geschreven door het songwritersduo NormanWhitfield/Barett Strong. Krachtig statement dus om te beginnen en de band balt meteen de spieren : ritme, prachtige blazerssectie en samenspel ! Verdiend applaus aan de start waarna Tutu opkomt en verder gaat met ‘Why (the King of Love is dead)’ van Nina Simone. Tutu staat er sober bij in het donkergrijs, eigenlijk in harmonie met de outfit van de band, maar mocht , wat mij betreft, dat wat kleurrijker of met een afstekende toets doen zoals een gekleurde hoofdband zoals ze trouwens daags nadien ook deed toen ze performde met haar 7 begeleiders uit het orkest in De Zevende Dag op de VRT. Geschreven door Nina Simone naar aanleiding van het overlijden van de man die ze bewonderde brengt Tutu dat evengoed met een overtuigende kwaadheid in haar stem .
 
 Mij moet ze al lang niet meer overtuigen, ik bewonder deze klassezangeres al langer als vandaag… Zij geeft na de song in een welkomstbabbel nog haar verlangen naar een leven in vrede mee en stelt de solerende trompettist voor, en er volgt een bijkomend applaus voor Carlo (Nardozza). Vervolgen doen Tutu en de band met één van Tutu’s favourites en da’s natuurlijk Joni Mitchell, zangeres die ik pas later leerde waarderen maar waar ik wel graag telkens wat uitleg bij de teksten behoef. Een persoonlijk jeugdverhaal van Joni, dit ‘Cherokee Louise’ , een verhaal over racisme, armoede en sexueel misbruik. Geschikt dus voor een bewerking voor dit programma, solist is nu saxofonist Dieter Limbourg en de song sterft mooi uit onder de vingers van pianiste Nathalie Loriers…
 
Dan krijgen we een specialleke waarvoor er zich 5 muzikanten waaronder ook leader Frank Vaganée zich losmaken uit het orkest en zich als het ware in een Dixieland bezetting vooraan bij op het podium scharen naast Tutu. Uitstekende gelegenheid ook om te scatten bij deze’ Inner City Blues (Makes me wanna Holler)’ van ‘one of the best musicians that ever lived in Oostende’ dixit Tutu en dan verwijst zij naar Marvin Gaye natuurlijk ! We krijgen tijdens de orkest begeleiding een uitstekende solo van Kurt Van Herck en het gaat een gang vooruit ! Een bijzonder lekker nummer blijkt dit rond de minder verkwikkende toestand in de Amerikaanse inner city ghetto’s…Diversiteit genoeg in de songs ook want heel stijlvol vervolgen we daarna met een supermooie ballade van soulsinger Donny Hathaway. ‘Someday we ‘ll all be free’, da’s een mooi vooruitzicht ook al blijft het vooral ook een wens voor zovelen… Niet opgeven is de boodschap dus hier, al gaf Donny het ooit zelf op toen zijn leven eindigde met depressie en mogelijks, want da’s niet zeker, met zelfmoord… Terug dan naar Joni Mitchell met een buitengewone orkestversie van haar ‘Big Yellow Taxi’ met mooie zangpartijen en een passende , vloeiende pianosolo tussendoor van Nathalie Loriers. Het publiek smaakt het allemaal, zit er, na het applaus, wachtend op het volgend nummer, stil en uitkijkend naar meer moois bij…

En dat komt er ook even later, na een nieuwe setup met alleen maar Toni Vitacolonna bij in de front met de floortom. ‘Not yet Uhuru’ (Uhuru is Swahili en betekent freedom, vrijheid…) van Tutu’s landgenote, de Zuid Afrikaanse Letta Mbulu zet Tutu aan de loop-pedals zodat we algauw naar een koortje Tutu’s zitten te luisteren waar één leading stem bovenuit knalt. Groots ook wanneer de zware baritonsax van Bo Van Der Werf invalt, Tutu met percussie bijvalt en we naadloos overgaan naar ‘Four Women’ en da’s er weer eentje van Nina Simone over de nalatenschap van de slavernij en het misbruik dat er mee gepaard ging.
Heel gesmaakt daarbij is de gevoeligheid zoals alleen een trombone die kan voortbrengen, solist is Frederik Heirman. Cymbalenwerk rondt de song af waarna verder met veel cymbalen en stevig getrommel het tragische verhaal van Georgie ,een homolevensverhaal, eindigend met ‘a gay killing’ introduceert.‘ The killing of Georgie’ van Rod Stewart is dat en waarlijk een hele mooie song, mij eerder onbekend. De song eindigt op een finale in a real broadway way met schitterende arrangementen deze keer door Gyuri Spies. Aan dit ‘We Have a Dream’ verhaal werkten trouwens in totaal 6 arrangeurs mee en zij leverden prachtwerk om deze songs te vertalen naar big band music !

Intussen zitten we al een uur ver, een uur dat voorbijvloog..how time flies when you’re having fun ! De orkestleden worden voorgesteld dan en da’s een hoop talent hoor, ook buiten dit prachtorkest…
Terug naar bezinning dan voor het laatste bedrijf met het treurige maar wondermooie ‘They Dance Alone’ van Sting en het verhaal van the disappeared in Chili, tijdens het Pinochet regime…De bariton van Bo Van Der Werf onderstreept de dramatiek terwijl in gedachten de tranen vloeien, aangrijpende song vind ik het en de klasse van de grootse zangeres die Tutu is straalt ervan af.

Ritmisch wordt daarbij in de handen geklapt terwijl Frank stevig soleert tussen zijn orkest, er volgt een enorm applaus en dan zijn we haast toe aan het laatste nummer… De zaal gaat daarbij ook aan het klappen op de true gospel van Stevie Wonder : ‘Heaven Help us all’ … yeah ! en Hendrik Braeckman mag daarbij op zijn beurt uitbundig soleren op de gitaar. Een bijzonder lang applaus volgt dan alvorens we uiteindelijk dan afsluiten met ‘It’s not easy being Green’ van bassist Joe Raposo, vooral bekend van zijn compositiewerk voor ‘Sesame Street’, de kindertelevisiereeks en dit nummer ken je misschien ook nog uit ‘Muppet Street’ alwaar Kermit, the frog , het ooit zong. Jos Machtel aan de bas is de geschikte man om hier accenten bij te leggen…Mooi, mooi, mooi ! En daarmee wordt dit concert dan na goed anderhalf uur klasse entertainment afgesloten. Zucht !...kan het nog mooier ?...