|
|
|
|
|
|
|
PROGRAMMA +
BRAND ! jarenARCHIEF
|
|
|
|
|
|
|
|
|
CONCERTVERSLAGEN
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Donderdag 22
NOV : Geen vlammen zonder blazen !
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Winus, in BRAND ! |
|
|
|
|
|
Het BRAND ! Jazz en impro festival te
Mechelen kent dit jaar al een vierde editie en is een samenwerking
tussen KC NONA en Cultuurcentrum Mechelen. Dat ook KLARA méér dan
interesse toont, bewijst eens temeer dat de vlammen over de stadsgrenzen
heen geslagen zijn. Lies Steppe van KLARA zal trouwens gedurende het
tweedaagse festival de concerten presenteren, zo kennen we ze al
gedurende wat jaren van het Jazz Middelheim Festival én van de radio
natuurlijk alwaar zij op maan,dins,woens én donderdagavond het
Late Night Jazz/Lab/World/Shift programma draait, samen met Bart
Vanhoudt, die hier verleden jaar de micro vast hield.
Portugal staat dit jaar in de schijnwerpers
van BRAND ! en centrale gaste is Susana Santos Silva, trompettiste, en
die herinneren we ons nog als gaste van Fulco Ottervanger en zijn ‘De
Beren Gieren’ op het Jazz Middelheim Festival van 2015. Eerder was daar
de CD met Susana 'The Detour Fish, Live At Ljubljana' in 2014, en dat
werd een succes, toen ook bevestigd door de publieksbelangstelling in de
clubtent in het Antwerpse Park Den Brandt…Naar traditie start de
centrale gast vanavond solo in de St. Rombouts kathedraal en eerder
kregen we daar al Joachim Badenhorst (sax), Kaja Draksler (orgel en
weliswaar in duo toen met Lennart Heyndels aan de bas) en Niels Van
Heertum ( euphonium) te horen en dan weet je’t wel : Susana is in dit
gezelschap geen vreemde eend in de bijt ! Susana opent met een lange
trompetschreeuw, een klaagzang wordt het, in de ziel weinig hoopgevend
en weinig kans ook dat het frivool gaat uitdraaien…gebukt onder
werelds leed en van ‘hierboven’ op weinig redding te hopen, leek het
mij... Een klein half uur later volgt dan een eerste enthousiast applaus
en gaan we richting KC NONA voor een aangeboden drankje en een concert
dat al gauw weer gaat beginnen. Chamber 4, een strijkorkestje zou je
kunnen denken, kamermuziek maar dan wel van een bijzondere orde en daar
zorgt dan bijvoorbeeld de trompet van Luís
Vicente voor of het gitaarwerk van Marcelo Dos Reis. Marcelo beklopt
zowel het instrument als bestrijkt het en samen brengt het viertal toch
een behoorlijk samenhangend verhaal waarin elk z’n zegje heeft. Valentin
Ceccaldi aan cello weet zich behoorlijk gesteund door ouwe rot Carlos
Zingaro, vandaag de special guest op viool van
Chamber 4 maar ik meen dat de trompet ook wel een
heel belangrijke rol speelde in dit ensemble. Erg up tempo wordt er
afgesloten na een goeie drie kwartuur en kunnen we in de frissigheid van
een wel erg koele Mechelse herfstavond het allemaal wat laten uitwaaien
wanneer we naar het Cultuur Centrum stappen. Ook daar vult het koor van
de Minderbroederskerk zich weer helemaal met de liefhebbers en dan
spreken we toch over zo’n ongeveer 100 man... Ik ben benieuwd wat we nu
weer op ons bord krijgen want de aankondiging heeft het over ‘lyriek’ en
d’er valt een verwijzing naar Chet Baker ook…Dat de volgende zinnen
dan nu
wat zullen gevuld zijn
met wat witruimtes heeft alles te maken met de manier waarop Sei
Miguel en z’n kompanen hun
muziekjes brengen, samenhangen doet het wel
als je er de pauzes uit
weglaat.
Met lange passen schrijdt de trombone doorheen deze trein der
traagheid met een dikwijls mompelende gitaar en daarbij toch een
opvallend alerte trompet (of is het kornet?...daar zijn we nog niet
uit)…nummers die zich traag ontwikkelen zijn het behalve ‘Heroïne’
(dacht ik dat het noemde) waarbij de gitaar in resonantie uitbreekt en
de trompet de tegenaanval inzet, een ‘attack’ was het maar in het
laatste nummer slentert alles weer zoals voorheen voort….een dronkemans
kaartspel met drie…moet kunnen …Dat Susana, de centrale gaste, ons, eens
weer aangekomen in KC NONA , nu weer gauw zou wakker schudden, daar
twijfelde ik geen moment aan al ging de film hier aan de start ook weer
gauw aan het haperen en zat er weinig schot in…alvast 1 ritmisch
instrument (de contrabas van Torbjörn Zetterberg)
ging dan na 5 minuten aan het duwen en dat zette de boel pas goed in
gang. Susana verkende haar instrument volledig tot en met de ventielen
en de New Yorkse saxofonist Chris Pitsiokos plopte, snoof en blies dat
het mooi om zien was…Doorheen de set zouden kalmere passages de meer
uitbundige opvolgen en Susana floot er een deuntje bij, jawel op
fluit…daarbij ging Torbjörn dan weer aan het galopperen en zo kregen we
wel een heel afwisselend geheel dat uiteindelijk toch op een meer
‘traditionele’ wijze afgesloten werd na een vijftigtal minuten….Oef !
zou ik zo zeggen want het is geen kattepis ook, deze improdeunen en wat
ze in je hersens aanvangen. Morgen is er weer een dag en dan krijgen we
meer ritmische instrumenten zoals piano en drums ook, wat mij toch
zeer belangrijk instrumenten lijken in de impro wereld…Verbaas en
veras mij dan maar
morgen, dit is toch het BRAND ! Festival, nietwaar ?
Winus, alvast aangestoken...
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Susana Santos Silva solo (PT)
19:00 | Sint-Romboutskathedraal
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Susana Santos Silva (trompet)
Susana Santos Silva opent solo in de Sint
Romboutskathedraal. Zij speelt achteraan voor het grote orgel in de
hoogte. Zij speelt met de echo van de kathedraal en laat haar trompet af
en toe schetteren met lange tonen en af en toe zachte uithalen. Het is
haast minimalistisch en meditatief. Soms wat te kaal want ik heb er
graag even het orgel bijgehad om meer stoffering in het klankbeeld te
krijgen. Er is hier te weinig afwisseling en het blijft bij produceren
van klanken zonder veel samenhang naar mijn inziens. Gelukkig is dit het
gratis gedeelte en opener maar van korte duur.
Santos Silva debuteerde zeven jaar geleden als leider van diverse
ensembles en raakte bekend met het trio Lama met daarin onze rietblazer
Joachim Badenhorst . Zij speelde ook al eens met de Gentse De Beren
Gieren en ook met de Zweed Mats Gustafsson (sax) en Sloveense Kaja
Draksler (piano). Het opvallende soloalbum dat ze begin dit jaar
uitbracht, nam ze op in het Nationale Pantheon van Lissabon. De muziek
van die plaat (één nummer van 42 min) kan je best omschrijven als
hetgeen we hoorden in onze Kathedraal.
|
|
|
Michel Proesmans
|
|
|
|
|
|
|
|
|
De nu traditionele start van
de Brand! Festivals met als pionier Joachim Badenhorst. In feite een soort
van “gebed voor”, een vorm van inleidende contemplatieve verstilling, net
voor het grotere werk, waar het jonge geweld zich verliezend in het grote
volume en de immense galmresonantie titaantje mag spelen in dit enorme
schip. Susana Santos Silva hield deze traditie met verve hoog.
|
Luque |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Chamber 4
(PT,FR)
20:00 | kunstencentrum nona
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
't is de beurt aan Lies Steppe van Klara
als
gastpresentatrice van het festival. Klara zendt spoedig fragmenten uit
van sommige concerten, te luisteren volgens het zendschema...
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Luís Vicente (trompet) - Carlos zingaro (viool) - Valentin Ceccaldi
(cello) - Marcelo dos Reis (akoestische gitaar)
Op het eerste zicht denk je hier een kamermuziek ensemble te zien
zitten als kwartet. Hun sound is onvoorspelbaar en gaat alle kanten uit.
De aanwezigheid van Carlos Zíngaro is extra speciaal. Hij is de
peetvader van de Portugese improvisatie en speelt vandaag samen met de
andere veel jongere muzikanten. De gitarist Marcelo Dos Reis spreekt het
publiek toe.
Zij brengen enkele lange nummers van hun plaat ‘City of light’ uit 2017.
Daarin spelen de twee Franse broers Théo en Valentin Ceccaldi (viool en
cello) en vormen zij het perfecte evenwicht naast de twee vrienden
Marcelo Dos Reis en Luís Vicente (gitaar en trompet). Ze spelen
polyfonisch soms door mekaar , dan weer traag, dan eens snel. Af en toe
fungeren cello en gitaar als percussie instrument. Zij brengen enkele
lange nummers van hun plaat ‘City of light’ uit 2017.
|
|
|
Impro, de ruggengraat van dit
festival, kreeg een uiterst mooie opstap met de entree Susana Santos
Silva in de kathedraal, met Chamber 4 als perfect vervolg, versterkt met
Carlos Zíngaro als eminence grise maakte dit optreden als een uniek
concert. Geen wild voluptueus volumineus gedoe, maar bedachtzaamheid,
waar rust en mooie geïmproviseerde lyriek hun plaats vonden.
|
Luque |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Sei Miguel - Fala Mariam - Bruno Silva
(PT)
21:15 | Cultuurcentrum Mechelen
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Sei Miguel (trompet) - Fala Mariam (Trombone) - Bruno
Silva (gitaar)
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Dit is wel een merkwaardig trio, zeker door
die mysterieuze trompettist Sei Miguel die de zaak wat verwarrend aan
mekaar praat. Hij speelt op een zeer kleine trompet à la Don Cherry vaak
met lange tussenpauzes. Er is bij hem een serieuze hoek af als je het
mij vraagt. Tromboniste Fala Mariam en gitarist Bruno Silva staan hem
vakkundig bij en delen zijn eigen universum.
Zijn nummers verwijzen soms naar jazzmuzikanten als Scott Navarro en Bud
Shank. Hij vertelt ook een verhaal over een Boeddhistische
percussionist. En het nummer ‘Hurricane’ gaat over de arme bevolking van
Brazilië (waar hij een tijd verbleef en van afkomstig is) en die mekaar
goed helpen door dik en dun. Die Sei Miquel timmert al 30 jaar aan zijn
eigen weg in de Portugese creatieve muziek.
Het ritme is hier duidelijk afgebakend, het stuk verloopt intrigerend
cinematografisch en toch blijft de muziek op de één of andere manier
onopgelost, opgehangen tussen abstractie en expressie en structurele
concreetheid, met een balans in geluid en stilte met zorgvuldig
overpeinsde minimale bewegingen.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Sei Miguel met zijn piepkleine
trompet, (of was het een bugel, ik durf geen uitspraken doen over
benamingen en technische eigenaardigheden van instrumenten ik hou het
dus bij een open vraag) staat vooral bekend om zijn stroppende stiltes,
die de toch al diep doorwrochte impro’s een extra verdiepte dimensie
geven. Beide collega’s versterkten en kleurden die verstillende
momenten, gewoon minder wordt meer, impro verpakt de immense stiltes.
|
Luque |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Susana Santos Silva - Chris Pitsiokos - Torbjörn Zetterberg (PT/US)
22:30 | kunstencentrum nona
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Susana Santos Silva (trompet) - Torbjörn Zetterberg (contrabas) - Chris
Pitsiokos (altsaxofoon)
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
We zien hier trompettiste Susana Santos Silva
terug op trompet en fluitje tezamen met haar partner Torbjörn Zetterberg
die snel tekeer gaat op contrabas en de Amerikaane saxofonist Chris
Pitsiokos. Deze jongeman uit Brooklyn speelt met de vurigheid van
Anthony Braxton. Ze spelen geen evidente, makkelijk verteerbare muziek
maar ze blijven ons wel boeien. In de lange stukken vallen er geen
terugkerende melodieën of duidelijke scharniermomenten te rapen. Je kan
ineens plotse stiltes ervaren of chaos. Silva haalt alles uit haar
trompet en blaast er langs alle kanten op. We krijgen de nodige call en
response tussen trompet en sax onder die voorstuwende baslijnen. Er zijn
momenten van wat harmonie en lyriek met stevige contrastwerking , dan
eens wat gekletter en nog wat verkenningen naar het onbekende.
Pitsiokos gaat gevarieerd tekeer met staccato effecten, uitgebreid
smak-, smek- en plofgeluiden die hier en daar iets wegheeft van John
Zorn. Bon, mooi om eens mee te maken. We spreken en drinken nog
lang door in het café van de Nona met het nodige Mechelse bier.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Jong geweld van het zuiverste water.
Hoewel dat geweld vooral terug te vinden was in de intensiteit van de
drie protagonisten en zeker geen kwestie was van volume of
freakerig gedoe. Dus een zéér intens en doorvoeld concert waar Pitsiokos
en Zetterberg mooi bij opvielen.
|
Luque |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|