Zaterdag 7 Juli : Verder bouwen op een gedegen fundering  !

FUNDAMENT

 hoofdpodium 16u30

Peter Jacquemyn, contrabas, stem, concept - Eric Sleichim, tubax - Yannick Peeters- Kristof Roseeuw-Lode Leire-Pieter Lenaerts, contrabas - Carl-Ludwich Hübsch (D)-Jan Pillaert, bastuba, stem - Matthias Muche (D), Trombone - Gregoire Tirtiaux, baritonsax, stem - Mathieu Lilin (FR), baritonsax - Peter Verdonck, bassax, stem

Contrabassist Peter Jacquemyn is een van de belangrijkste Belgische figuren om creatief om te gaan met de erfenis van de free jazz. Hij trad in de voetsporen van Peter Kowald zaliger toen hij hem verving in het trio met Assif Tsahar en Vladimir Tarasof. Ter ere van deze bassist die mee de Europese free jazz vorm gaf, verscheen vorig jaar nog de cd In Memoriam Global Village van het trio Gunda Gottschalk, Xu Feng Xia en Peter Jacquemyn. In zijn experimenteerdrift is hij de laatste jaren ook actief in duo met Stefan Prins die meespeelt met louter elektronica en de grenzen verlegt van live processing.
Op Gent Jazz mocht Jacquemyn een hoogdag voor jazz cats op gang trekken met nog een ander project. Fundament, een 12-koppig ensemble van louter basinstrumenten, maakte diepe indruk in 2017 tijdens een JazzLab-toernee die voornamelijk langs kerkgebouwen voerde. Het liet geen twijfel dat een concert van Fundament ook in een festivaltent voor een bijzondere ervaring zou zorgen en de verwachtingen werden ruimschoots ingelost.

Jacquemyn zette links vooraan op de scène alleen in, met strijkstok in het lage register, van waaruit hij pas na enkele minuten naar scherpere en hogere klanken overging. Toen begonnen blazers geluiden toe te voegen om geleidelijk en met stemmen erbij te evolueren naar een eerste vorm van drukte – en plotse stilte, die enkel de tubax niet respecteerde. Daarop volgden in uiteenlopende gedaanten bewegingen van aanzwellen en wegdeemsteren, versnellen en vertragen. De bassen konden snel en schurend te keer gaan of heel traag een duistere sfeer oproepen. Een brij van geluiden groeide uit tot een donkere massa waarin dreigende en schreeuwende stemmen als bosgeesten hun demonen loslieten. We zagen en hoorden een climax groeien nadat de een na de ander zijn instrument liet liggen om rond Jacquemyn te gaan staan en mee te zingen. Dat mondde uit in een woest en verwilderd soort nasale keelzang dat voor de woede had kunnen staan van een bedreigde diersoort.
Daarna ging ieder weer zijns weegs en bouwde en pompte het ensemble zich in fasen weer op. Een ander hoogtepunt speelde zich centraal af toen niet één, maar vier muzikanten vooraan op het podium trombone gingen staan spelen. Die fase was ingeleid door dialogen van trombonist Mathias Muche met de bassisten en de blazers, gecombineerd met solo’s. Het kwartet van trombones (met Jacquemyn en de tubaspelers naast Muche) noemde de leider van de groep nadien op FB een tribute aan Johannes Bauer. Daarop volgde een energiek komen en gaan van blazers, trokken de bassisten hun snaren tegelijk naar links en naar rechts. Om dan stilaan te vertragen, uit te dunnen en ahw het slotakkoord aan Peter Jacquemyn te laten, die met diepe Mongoolse klanken afrondde.Op de schermen naast het podium zagen we intussen geen muzikanten uitvergroot, maar een intrigerend lijnen- en vegenspel van Brody Neuenschwander

Danny De Bock

Jason Moran and The Bandwagon

 hoofdpodium 18u30

Jason Moran, piano - Tarus Mateen, bas - Nasheet Waits, drums

Jason Moran heeft met Tarus Mateen op elektrische bas en Nasheet Waits op drums een hoog gewaardeerd pianotrio dat bijna twee decennia meegaat. The Bandwagon passeerde hier al toen Gent Jazz nog Blue Note Records Festival heette, de eerste keer in 2003 in het gezelschap van saxofonist Sam Rivers. In hun repertoire verwerken zij invloeden van oude jazz en van allerhande vernieuwers, maar ook van blues, klassieke muziek en hiphop.

Zijn brede interessesfeer en een sterke hang naar kunst drijven de pianist ook in andere groepsverbanden. Zo herinneren we ons graag zijn Live:Time met zijn echtgenote mezzo-sopraanzangeres Alicia Hall Moran en gitarist Bill Frisell in 2009 op Jazz Middelheim, waar hij in 2015 nog artist in residence was. Toen bracht hij oa zijn All Rise, een kleurrijke update ter ere van Fats Waller.

De gedachte aan Fats Waller kwam al op in het begin van de set, tijdens “Wind” dat na spaarzame toetsen aan de piano al gauw verschillende stijlen in de jazzgeschiedenis aandeed. Het trio joeg een fijne melodie zwierig en wild wervelend langs ragtime en recentere richtingen. “Big News / More News” zette in met een aandoenlijke gevoeligheid waarbij de bassist de uitdrukking van de gevoelige snaar opvallend treffend raakte. Vanuit een gespierde ondertoon trokken de drie geleidelijk op naar een up tempo ritme met ultra-speedy tromroffels om daarna terug te keren naar gevoelige tonen.
Jason Moran heeft niet alleen oog voor de jazzgeschiedenis, maar zet ook graag in de kijker waar hij als Afro-Amerikaan vandaan komt. Betrokkenheid met het zwarte bewustzijn zette The Bandwagon in de verf met “RFK in the Land of Apartheid” en “Blessing The Boats”. Met dat laatste illustreerde de pianist ook zijn belangstelling voor de kunsten, want het is een lied dat Alicia Hall Moran schreef op tekst van dichteres Lucille Clifton. De boten verwijzen naar de schepen die indertijd ladingen zwarten de slavernij in Amerika invoerden, maar terwijl het stuk werd opgedragen aan de overlevenden was het moeilijk om niet te denken aan migratieproblematieken van nu.
Naast deze bewijzen dat engagement de muzikale klasse niet hoeft te schaden waren er nog eerbetonen aan Thelonious Monk en Geri Allen. Monks “Thelonious” kreeg een uitvoering om u tegen te zeggen, met oa een begeesterende drumsolo en halsbrekende toeren op piano. De kunst om de kar bijna te laten ontsporen, maar toch niet, is een handelsmerk van The Bandwagon. Bij momenten lijkt het een routineklus, maar het niveau waarop dit trio speelt, maakt dat je er keer op keer voor kan vallen. Op meerdere plaatsen in de set krijg je toch weer verrassende tempowissels en aparte wow-momenten. Intussen viel de cameravoering in de beelden op de schermen naast het podium ook dik mee.

Danny De Bock

Vijay Iyer Sextet

 hoofdpodium 20u30

Vijay Iyer, piano -Graham Haynes, kornet - Steve Lehman, altsaxofoon - Mark Shim, tenorsaxofoon - Stephan Crump, contrabas - Tyshawn Sorey, drums

Vijay Iyer is de zoon van Indische immigranten. Die achtergrond vertaalde zich onder meer in samenwerkingen met saxofonist Rudresh Mahanthappa en met filmmaker Prasant Bhargava. Als componist werkte hij de voorbije jaren ook rond klassieke muziek van oa Mozart en Bach. Zijn zin voor experiment was bijv te horen bij zijn trio Fieldwork en in duo met trompettist Wadada Leo Smith. Ruimere bekendheid en hoge noteringen in populaire eindejaarslijstjes verwierf hij met zijn pianotrio. Het Vijay Iyer Trio met Stephan Crump op bas en Marcus Gilmore op drums speelde in 2010 en 2015 nog op Gent Jazz. De pianist toonde zich meermaals een geëngageerd Amerikaans burger in projecten met dichter-performer, waaronder Holding it Down: The Veterans’ Dreams Project – in 2014 nog op Jazz Middelheim toen hij daar artist in residence was. Toen stelde hij ook het Vijay Iyer Sextet voor.

Bij het Vijay Iyer Sextet moet je je niet verwachten aan een fijne jazzversie van een popliedje als “Galang” van M.I.A. of “Human Nature” van Michael Jackson. Zulks past bij zijn pianotrio. Dat neemt niet weg dat de pianist ook met zijn sextet op een slimme manier een opvallende toegankelijkheid inbouwt. Live zette hij in Gent zijn set in met een rustige intro op piano die de titeltrack van de bejubelde ECM-cd inleidde. Daarmee kwam het sextet snel op volle toeren. De eerste vurige solo’s van de saxofonisten Steve Lehman en Mark Shim sloegen al gensters. Op dat elan ging de groep verder met aanstekelijke jazz die doorheen de set aan de hard bop en veel van wat daarna kwam kon doen denken, maar ook met een eigen karakter uitpakte.
Toen Graham Hayes na enige salvo’s in zijn solo op cornet elektronische effecten toevoegde kwam er some kind of brew in het spel. Verderop, nadat de groep wilde wateren en ijle sferen was gepasseerd en Vijay aan de elektrische piano plaatsnam, ging het er lekker groovy aan toe, maar met weerhaakjes. Met invloeden van hiphop en funk werd een slimme cocktail gebrouwen die niet vies was van experimenteren. De hele set door kregen we een krachtige uitwerking, ook toen de blazers aan de kant bleven en een zuiver pianotrio overbleef. Vijay Iyer, Stephan Crump en Jeremy Dutton leefden zich uitbundig uit.
Met schitterende solo’s en prachtig samenspel speelde het sextet nog naar een gecontroleerd, wild boeket toe. Hoewel de voorziene tijd er toen op zat, zetten ze hun feestje nog even verder met een laatste nummertje, waarvoor de pianist nog een keer terugkeerde naar de elektrische toetsen. Vijay rondde daarna in zijn kenmerkende vertelstijl af, terwijl de muzikanten de outro muzikaal draaiende hielde. Hij verwachte iedereen bij de cd-stand en eigenlijk was het best goede raad om “Far From Over” te kopen.

Danny De Bock

Pharoah Sanders Quartet with special guest Nicholas Payton

 hoofdpodium 22u30

Pharoah Sanders, sax - Nicholas Payton, trompet - William Henderson, piano - Oli Hayhurst, contrabas - Gene Calderazzo,drums

De afsluiter op het grote podium was de levende legende Pharoah Sanders. Albert Ayler zaliger zag John Coltrane als de vader, Phaoah de zoon en zichzelf als de heilige geest. Voor zijn aandeel in de free jazz ,door zijn samenwerkingen met John en later met Alice Coltrane, om zijn spirituele inbreng in jazzmuziek is Pharoah een pivotale figuur. In Gent zagen we hem schuifelen als een man op leeftijd.
Jazz Middelheim haalde hem in 2008 naar Park den Brandt en daar speelde hij al geen volledige set meer mee. Het liet zich raden dat de ster op trompet dat voor een flink stuk mocht opvangen en dat de saxofonist zelf gedoseerd zijn aandeel zou inblazen. Dat de opbouw van de set het publiek geleidelijk zou inpakken met vlotte en begeesterende muziek.

Danny De Bock

Ambrose Akinmusire

 garden stage 17u50 -19u50 -21u50

Ambrose Akinmusire, trompet - Harish Raghavan, contrabas - Justin Brown, drums - Sam Harris, piano

Na de eerste drie optredens in de grote tent speelde in de kleine Ambrose Akinmusire met zijn kwartet. De trompettist deelde in het verleden het podium met oa Jason Moran en Vijay Iyer. Hij droeg in de lente nog bij aan het kleurenpallet van Mary Halvorson haar Code Girl. Sinds zijn album When The Heart Emerges Glistening uit 2011 staat hij ook zelf als groepsleider hoog aangeschreven. Vorig jaar verscheen nog de dubbel-cd A Rift in Decorum: Live at the Village Vanguard.

Akinmusire brengt eigenlijk muziek waar je beter voor gaat zitten. Zijn composities zijn van het doordachte soort die de aandacht van de luisteraar vragen om ten volle tot hun recht te komen. De delicate toetsen en fijne schakeringen die hij er trompetgewijs in legde krijgen hier zoals in the Vanguard dan ook nog klassevolle begeleiding met Sam Harris aan de piano, Harish Ragavan op bas en Justin Brown op drums.

Het kon er op de Garden Stage best stevig aan toe gaan, maar vaak won de bedachtzame kant het. Luchtig klonk het daarom niet, een zeker gewicht en een sterke gedrevenheid waren aldoor aanwezig. Als klepper tussen en naast de geweldige sets stond Akinmusire voor hoogstaande verpozing in schoonheid, met enkele krachtige uithalen.

Danny De Bock

Dan Weiss Starebaby: Metal Jazz

 garden stage 23u59

Dan Weiss, drums, compositie - Ben Monder, gitaar - Trevor Dunn, elektrische bas - Craig Taborn, toetsen) - Matt Mitchell, toetsen

In mijn rol van papa zag ik de tijd rijp om mijn vermoeide kind te slapen te dragen – met een beetje een dubbel gevoel, want zo miste ik Dan Weiss Starebaby: Metal Jazz, waarin drummer Weiss, op elektrische bas Trevor Dunn, op gitaar Ben Monder en als toetsenisten tovenaar Craig Taborn plus de verbazende Matt Mitchell verzamelde. Voor mij had de festivaldag een uur vroeger mogen beginnen.

Danny De Bock