zondag 18  Augustus

bewolkt en iets minder bevolkt

Winus zegt dag

...50 Jaar Jazz Middelheim, dan zou je toch ongemeen spektakel verwachten? Gaan we d’er uit met muzikaal vuurwerk vandaag ? Zo’n vaart zal het allemaal niet lopen zal blijken en je hoort ook wel wat teleurstelling.. bij de oldtimers vooral…Dezelfde namen duiken de laatste jaren immers steeds weer op,steeds weer dezelfde focus… nieuwe wijn uit ouwe vaten of hoe gaat het gezegde ook weer ?… Ook start vandaag een band met jonge beloften en met de sterk aanwezige drummer Lander Gyselinck op deze editie, erg aardig allemaal maar je stelt jezelf wel de vraag wat het Ragini Trio hier, zo pril in z’n carrière, op het hoofdpodium doet. De uitstekende sax van Nathan Daems die we eerder ook al zagen op het Brand festival met dit programma in 2017 zorgt dan wel voor voldoende jazzgehalte, samen met de drive van drums en piano van Bojan Z want als zangeres Sawani Mudgal begint te zingen is het wel duidelijk vanwaar de Indische wind waait. Dat kunnen we allemaal wel goed hebben hoor en ’t is best boeiend genoeg ook voor even maar ’t moet niet te lang duren ook en dan nog : het hoofdpodium?...Als ik dan even bij wijze van spreken over de clubtent mag springen of beter gezegd de Manu Hermia projecten waar ik seffes op terug kom , dan zit het Evergreen 5 + gezelschap hier op hetzelfde podium natuurlijk veel meer op z’n plaats met als extra, de mentor, leider en artist in residence Ambrose Akinmusire. Een band waarin ons al bekende namen zitten vanuit het Antwerps Conservatorium en die zullen komen te excelleren. Terughoudend, als een beginnend regenbuitje (en hoe gepast met die donkere wolken buiten :-) , gaan die van start met een stuk waar ieder wat aan heeft. Ambrose repliceert Lennert Baerts aan sax en omgekeerd om dan allen samen naar het end toe te gaan. Het tempo verhoogt dan in een volgende compositie (al es een stuk van Ambrose maar er zitten ook groepscomposities doorheen het optreden) en het is niet de eerste keer dat de solo’s van gitarist Roeland Celis, die we met andere bands al meermaals zagen aantreden, in de kijker springen. Mooi zo ! Een zelfzekere Lennert Baerts op sax blaast er anders ook niet neven en Soet Kempeneer aan de akoestische bas, ach, hoe zeggen we dat? Goede wijn kan ook jong zijn en behoeft dan ook geen krans ! Op hoog niveau musiceren is dit en trouwens, van pianist Jarno Verheyen en drummer Klaas De Somer hoor je van mij ook geen kwaad woord ! Wat later op de dag zouden we Joe Lovano nog krijgen, een bekend gezicht intussen hier on the main stage en de man heeft alweer een nieuwe CD uit, op de markt gebracht begin dit jaar door ECM en dat trio staat hier wakker en alert, niet uitbundig en Joe is openhartig vertellend aan sax met pianiste Marilyn Crispell die hem, als ware het met een beiaardlike getoets naar boven tilt. Ook drummer Carmen Castaldi is zeer aanwezig maar nooit opdringerig en zij brengen samen een intimistisch, eerlijk stukje muziek tijdens een vooravond die steeds meer uitklaart buiten en waar de sfeer intussen weer erg Middelheims is , relax op de makkelijke strandstoelen dikwijls, als vanouds dus … Intussen heeft Manuel Hermia in de clubtent wel steeds het goede weer gemaakt tussen de sets door op het hoofdpodium en startte die in trio en daarbij bleef de bansuri voorlopig nog opzij staan, we willen ook geen ‘wereldse’ indigestie, zo vroeg op de dag. Bezwerend aan de start met na de intro, de aangestreken bas van Joachim Florent, is dit behoorlijk sfeerscheppend, dreigend en meteen ook very catchy. Je vermoedt daarbij duistere rituelen met het ferme drumwerk van Sylvain Darrifourq en de sax van Manu zelf die van jetje geeft. Ja, da’s stevig van start gaan….die gevaarlijke toon blijft mij wat achtervolgen als ik terug naar het hoofdpodium trek later…Set 2 daarna start wat moeilijk misschien maar even later fluit het digitale gevogelte je rond de oren. Da’s de electronica van Kari Ikonen uit Finland die verder vooral ook de piano zal bespelen. Manu blijft in den beginne aan sax, zit wat verderop in de set aan dwarsfluit, Sebastien Boisseau uit Frankrijk bast en ‘onze’ Eric Thielemans drumt, voorwaar een internationaal gezelschap en de muziek die ze brengen valt wat onder de noemer wereldmuziek. Sluit je ogen en je zit zó tussen 2 kamelenbulten in, kopje arabica in de hand… Het is met een heerlijk stukje wereldse volksmuziek dat Manuel en kompanen trouwens ook door een derde set gaan , met als basis Algerije nu. De bansuri’s die al die tijd al in het instrumentenrek stonden te lonken worden nu door Manuel ter hand genomen en bespeeld maar het is vooral violist Kheireddine Mkachiche die de aandacht trekt zoals die het instrument verticaal aanstrijkt en betokkelt, lijkt me harstikke moeilijk en delicaat maar de man heeft er een gave voor en doet dat met een verrassend gemak, alsof het hem aangeboren is. Het is de elektrische bas van François Garny en weerom de drums van nu Franck Vaillant die de muziek breder maken en het luistergenot verruimen ook voor diegenen die geen geitenwollen sokken dragen vandaag. Bijzonder leuke sets waren dit en dan zijn we gans opgewarmd voor het hoofdprogramma ook, de ‘Tribute to Toots Thielemans’ waarbij Kenny Werner en Grégoire Maret alvast 20 minuten lang in duo het publiek weten in te pakken. Zeer mooi en een tikje complexer lijkt het spel van Gregoire t.o.v dat van Toots ooit maar zijn geest is, als peetvader van het festival, zéér aanwezig nu. De volledige band met de ons welbekende toppers komt bij op het podium en de rest van het programma laat zich makkelijk raden. Afsluitend had voor mij ‘What a Wonderful World’ volstaan maar ook voorspelbaar, na de staande ovatie moest ‘Bluesette' er voor het publiek (en voor de volledigheid natuurlijk) zeker ook nog bij. Men is ,een beetje te vroeg eigenlijk, tijdens dit concert al aan het inpakken geslagen en de catering aan het opruimen wat al gauw een onderbemanning aan de togen betekent en resulteert in wachtrijtjes als je nog een drankje wil. Velen zullen dan ook al spoedig huiswaarts trekken na de hoofdact en dat zullen we ook maar niet zonder eerst nog effe te gaan luisteren in de clubtent alwaar Ambrose, de artist in residence, nog een gesmaakt eindconcertje geeft voor toch weer een tent vol, een tribute to Roy Hargrove, betreurd trompettist die ons te vroeg ontviel en hier ook eerder al te zien was (én op de onvoorspelbare jamms vroeger in de Singel, remember ? ! Daarmee kent deze editie dan ook weer z’n besluit en zal het deze keer geen recordeditie blijken. Gisteren, toen wij d’er niet waren , bleek de feitelijke topdag van dit jaar met een programma dat op een jeugdig publiek rekende en dat ook kreeg ! Mooi zo, maar deze bijna senior zet intussen graag al es een stap opzij ook als er teveel jeugdig enthousiasme vanaf straalt. Het zij gezegd…

Winus

Ragini Trio ft. Bojan Z & Sawani Mudgal

hoofdpodium 14u00

Nathan Daems (sax) – Marco Bardoscia (bas) – Lander Gyselinck (drums) – Bojan Z (piano en toetsen) – Sawani Mudgal (zang)

Saxofonist Nathan Daems is al jaren verzot op speciale ritmes uit verre landen. Drummer Lander Gyselinck (Stuff, BeraadGeslagen) en saxofonist Nathan Daems (Black Flower, Echoes of Zoo) halen hun Indiase band Ragini Trio weer van stal voor hun tweede plaat ‘Peace The New Jazz’. Dit keer met twee buitenlandse gasten: de Frans-Servische pianist Bojan Z en de Indiase zangeres Sawani Mudgal. De zangeres zit neer op een tapijtje en vergast het vroeg opgekomen publiek met haar speciale zangerige stem en handgebaren. Lander speelt nu fijner en zachter dan we van hem gewoon zijn tegenover Stuff. Nathan Daems leerde Sawani kennen tijdens het Europalia India festival. De sax van Nathan gaat heel goed samen met de stem van Sawani ,ondersteund door zacht drumwerk en beheerste intermezzo’s van Bojan Z.
Ze tasten heerlijk de grenzen af van jazz en Indische raga. De naam Ragini hebben ze ontleend aan een gelijknamig elektronisch instrument dat een soort sitar-achtige klank produceert, wat de muziek een bezwerende en bijna meditatieve toets geeft. Marco de contrabassist speelt ook even elektrische bas tijdens het nummer ‘Sudha’van de nieuwe plaat. Ragini Trio en de extra muzikanten verrassen ons met vernuftige composities en arrangementen, afgewisseld met spannende collectieve improvisaties. En de zon piept er zowaar tussendoor.

Evergreen 5+ featuring Ambrose Akinmusire

hoofdpodium 16u00

Ambrose Akinmusire (trompet), Jarno Verheyen (piano), Lennert Baerts (saxofoon), Roeland Celis (gitaar), Soet Kempeneer (bas), Klaas De Somer (drums)

Zoals elk jaar op Jazz Middelheim en Gent Jazz gaat er een studentenproject door. Deze keer gaat artist in residence Akinmusire een groep van 5 studenten van het Koninklijk Conservatorium Antwerpen coachen.

Die Belgische muzikanten noemen zich ‘Evergreen 5 +’ en daarin vallen vooral de saxofonist en bassist op. Zij krijgen de ruimte om hun solo’s te uiten zoals bassist Soet in zijn ‘Human Patience’ met een mooie verwevenheid van sax en trompet. Lennert Baerts zag ik onlangs nog schitteren op 3 aug in Gouvy Jazz met ‘The Positive Tentet’ van Michel Herr. En nu dus hier alweer en naar het schijnt is hij ook al van de partij in het BJO.

De toekomst van jonge Belgische talenten is weer verzekerd. We kunnen het niet genoeg benadrukken wat een impact dit geeft voor die jonge muzikanten om op een groot podium te kunnen staan. Hun palmares groeit en dus ook de optredens en contacten krijgen een boost.

Joe Lovano Tapestry Trio

hoofdpodium 18u00

Joe Lovano (tenorsax) – Marilyn Crispell (piano) – Carmen Castaldi (drums)

De Amerikaanse jazzlegende Joe Lovano is regelmatig in België en komt graag terug naar Middelheim want hij heeft een nieuw album uit ‘Trio Tapestry’, op het ECM label. Hij is te vinden daarvoor op talrijke andere platen op ECM bij andere artiesten maar nu drukt hij zijn eigen stempel. Het is een persoonlijke plaat geworden met een intimistische sound en soul van Lovano die de andere twee gelijkwaardige muzikanten verbindt als een spinnenweb. Met Marilyn Crispell, die zowel in hedendaagse muziek (John Cage) als jazz (Anthony Braxton, Cecil Taylor) excelleert vindt dit trio een invulling van vrije exploratie in het moment. Wat opvalt is zijn nieuwe gelaagde hoedje. Hij speelt zacht en krachtig op ‘Seeds of change’ en daarna in ‘Gong Episode’ bedient hij met ene hand een stel gongs en met de andere hand zijn sax. Het klinkt wat Tibetaans en meditatief. Als interludium krijgen we nog een duel van drums en piano. Het kan de fans van Lovano wat afschrikken maar het is even wennen met deze andere Lovano. Ze gaan de experimentele en eclectische toer op met ‘The smiling dog’ en eindigen met de toegankelijkere toegift ‘Sparkle Lights’.

Tribute to Toots Thielemans by Grégoire Maret & Kenny Werner & guests

hoofdpodium 20u00

Kenny Werner (piano, toetsen), Grégoire Maret (mondharmonica), Philip Catherine (gitaar), Nic Thijs (contrabas), Dré Pallemaerts (drums)

Van 1981 tot aan zijn dood in 2016 was Toots Thielemans de peetvader van Jazz Middelheim. Bij deze viering 50 jaar Middelheim is de tijd rijp voor een tribute en remembering concert. De tent zit al goed vol en wacht vol spanning.
Kenny en Grégoire spelen eerst in duo het veelzijdige ‘Autumn leaves’ en de toon is gezet. Wat kan die Grégoire mooie accenten leggen en ook zacht spelen maar ook erg technisch en toch zijn eigenheid kunnen behouden want de vergelijking met Toots is wel treffend. Toots speelde wel minder noten maar raakte dieper denk ik.

 Dré en Nic komen erbij en zetten ‘The Dolphin’ in van Luiz Eça en dit is een geliefkoosde sambasong die Toots op elke concert bracht. Het talrijke publiek is opvallend stil en als ik rond kijk denk ik dat Toots over Middelheim kijkt. Wow ! en Philip Catherine komt erbij op gitaar en speelt natuurlijk ‘Dance for Victor’ en daarna komen nog veel bekende standards en klassiekers zoals ‘The shadow of your smile’ en Waltz for Sonny (van Toots voor Sonny Rollins). Het spelplezier druipt af van de muzikanten. Daarna doen Kenny en Grégoire een gevoelige Frank Sinatra medley met o.a. ‘All the way’ en ‘Wave’. Na het zeer intieme ‘Ne me quitte pas’ volgt een staande ovatie gevolgd door ‘What a Wonderful World’ dat ook niet mag ontbreken. De bis ‘Bluesette’ wordt onherkenbaar ingezet door een pianointro van de inventieve Kenny Werner. Super gedaan en we kunnen bijna tevreden naar huis op deze toch zonnige zondag. Maar eerst passeren we nog langs de zijtent voor een andere apotheose.

Hermia / Darrifourq / Florent | Orchestra Nazionale della Luna| Bahdja| Ambrose Akinmusire Quartet

 club stage 15u20 -17u20 - 19u20 - 21U30

Manuel Hermia (sax,) – Joachim Florent (contrabas) – Sylvain Darrifourcourcq (drums) , Kari Ikonen (piano, moog) – Manuel Hermia (sax, dwarsfluit) – Sebastien Boisseau (contrabas) – Eric Thielemans (drums),  Manuel Hermia (sax, klarinet, bansuri) – Kheireddine Mkachiche (viool) – Zinou Kendour (piano) – François Garny (bas) – Franck Vaillant (drums) , Ambrose Akinmusire (trompet) - Sam Harris (piano) - Joe Sanders (bas) - Kendrick Scott (Drums & computer)

Manuel Hermia presenteert drie verschillende projecten in de club stage vandaag. De rode draad in het oeuvre van saxofonist en fluitist Manuel Hermia is zijn zoektocht naar een gefundeerde toenadering tussen culturen en stijlen, zowel muzikaal als filosofisch. Vandaag ligt de nadruk op de Indische en Arabische muziek en Hermia integreert raga’s en maqâms op zijn muzikaal avontuur. Hij is een bruggenbouwer en speelt alle soorten sax en ook de bansuri, een Indische fluitvariant. Bovendien is hij een boeiend fotograaf en in jazzkringen staat hij eveneens bekend als een voorvechter van de muzikantenrechten. Ze spelen hier rustige ingetogen contempory jazz met exotische invloeden, maar de zaak kan ook ontvlammen met opzwepende drums.

Het Orchestra Nazionale della Luna werd in 2015 opgericht door Manuel Hermia en Finse collega Kari Ikonen en groeide al snel uit tot één van de bekendste orkesten van de maan.
Drijvende krachten zijn de Belgische rietblazer Manu Hermia en de Finse pianist Kari Ikonen. Samen met drummer Teun Verbruggen (Flat Earth Society, Too Noisy Fish, Jef Neve,...) die vandaag is vervangen door Eric Thielemans en met contrabassist Sébastien Boisseau (Louis Sclavis, Joachim Kühn,...) brengen ze een zeer originele sound, waarbij groove en melodie hand in hand gaan zoals in ‘Still life on earth’.

Ze spelen moderne jazz met soms oosterse inslag zoals ‘Karibou’ en op het einde toe zelfs experimenteel. Dus het kwintet gaf ons een afwisselende set die druk is bezocht.

Nu zijn er twee Algerijnse muzikanten bijgekomen : violist Kheireddine Mkachiche en pianist Zinou Kendour. Ze spelen dus Arabische muziek. Het nieuwe album van Hermia noemt ‘Bahdja’ en het is weer een avontuurlijke reis geworden met vele emoties rijk aan zachtheid en melancholie tot duivelse solo’s en dansmoves.

Het gezelschap bouwt bruggen tussen verschillende muzikale tradities uit de Noord-Afrikaanse regio. De bassist François Garny en drummer Franck Vaillant zijn ook twee muzikale globetrotters die regelmatig optrekken met Hermia. Er is veel ambiance in de zijtent. Het volk lust deze wereldjazz waarvan we vandaag al veel hebben gehoord. Straks andere koek om Toots te herdenken.

Ambrose Akinmusire mag hier volledig loos gaan met zijn groep om Jazz Middelheim volledig af te sluiten. Ze nemen deze taak ernstig en smijten er zich volledig in. Ze spelen een lang nummer met veel stevig drumwerk en daarna een solo trompet intro met vaste toon. Verder volgt er een tribute concert voor de betreurde Roy Hargrove.

verslag Michel Proesmans